لجبازی کودکان در سنین مختلف

اگر شما هم فرزند دارید و یا با کودکان سر و کار دارید به خوبی متوجه لجبازی کودکان در کارهای مختلف شده‌اید. معمولا کودکان روش‌های مختلفی را برای بروز لجبازی انتخاب می‌کنند. آگاهی نسبت به وجود لجبازی در سنین مختلف و همچنین شناخت نوع لجبازی کودکان می‌تواند به والدین، مربیان و پرستاران کودک در مقابله با لجبازی کودکان بطور شایانی کمک کند. علاوه بر آن علل مختلفی برای لجبازی کودکان وجود دارد که می‌توانید بطور کامل این موارد را در مقاله ” 7 علت مهم در لجبازی کودکان” مطالعه کنید.

1- کودکان نوپا و پیش از دبستان (سنین 1 الی 5 سالگی) :

کودکان در سنین بین یک تا پنج سالگی معمولا به دنبال ابراز و بیان استقلال خود هستند. در این سنین کودکان از طریق راه‌های مختلفی می‌خواهند به والدین و دیگران بگویند که ما دیگر مستقل هستیم و همچنین به دنبال ابراز وجود هستند. در این مسیر کودک بارها از لجبازی به عنوان وسیله‌ای برای ابراز استقلال خود استفاده می‌کند.

همچنین در این سن کودکان به شدت به دنبال کشف و شناسایی محیط پیرامون خود هستند. برای کودکان بسیار جذاب است که از وقایع مختلف سر در بیاورند و کنجکاوی‌های متعدد خود را برطرف کنند. از این رو یکی از متداول ترین علل لجبازی در این سن، لجبازی کودک بر سر شناسایی و کشف بیشتر محیط و جهان پیرامون خود است.

شاید بتوان گفت این سنین یکی از مهم‌ترین دوره‌های توسعه و شکل گیری خودمختاری و استقلال کودکان است.

به عنوان مثال کودکان 2 یا 3 ساله برای پوشیدن لباس مورد علاقه خود و یا بهمراه بردن اسباب بازی مورد علاقه لجبازی میکنند. و یا کودکان 4 یا 5 ساله در فروشگاه‌ها و مغازه‌ها برای خرید یک وسیله پافشاری می‌کنند و یا از خود کج خلقی نشان می‌دهند.

2- کودکان مدرسه‌ای ( سنین 6 الی 12 سال) :

در این سنین کودک وارد مرحله‌ای از زندگی می‌شود که محیط‌ها و شرایط مختلفی را تجربه می‌کند. از این رو کودک با قوانین مختلفی مواجه می‌شود. این در حالی است که کودکان در سنین پایین‌تر و پیش از ورود به پیش‌دبستان یا مدرسه با محدودیت‌ها و قوانین کمتری مواجه بود. به راحتی بازی می‌کرد، مسئولیت‌ها و وظایف خاصی برایش تعریف نشده بود و آزادانه به فعالیت می‌پرداخت. اما با ورود به پیش‌دبستان، مدرسه و یا کلاس‌های مختلف، کودک با یک سری قوانین مواجه می‌شود. او باید تکالیفی انجام دهد، مشق بنویسد و تمرینات خود را انجام بدهد. نوع پوشش و ظاهر او حالا دارای چارچوب‌های بیشتر و محکم‌تری است. از این رو لجبازی کودکان در این سن می‌تواند در موارد مختلفی به علت شرایط جدید بروز کند. کودکان به علت سخت‌گیری‌ها در رعایت قوانین و یا آماده نشدن کامل با شرایط جدید در این مرحله از رشد و زندگی خود، دست به لجبازی می‌زنند.

از طرفی کودک با موارد جدیدی مواجه می‌شود. فرزند شما بیش از پیش وارد اجتماع شده. او حالا اسباب بازی‌ها، لباس‌ها، لوازم تحریر‌های خاص و شرایط زندگی دوستان خود را می‌بیند و این طبیعی است که برای داشتن آنها گاهی لجبازی کند. او دوست دارد پلی استیشنی که دوستش دارد را داشته باشد، یا لباسی که مورد قبول دوستان و همسالانش است را بپوشد. تمامی این موارد زمینه را برای یک لجبازی فراهم می‌کنند.

3-اوایل نوجوانی (سنین 13 الی 15 سال) :

این سنین که معمولا توام با سنین و مراحل بلوغ کودکان است، لجبازی‌هایی از نوع خاص خود را دارد. در این سن خلق و خوی کودکان تغییر می‌کند. تغییرات هورمونی و جسمانی شرایط را برای لجبازی و بدخلقی مهیا می‌کنند تا با فراهم آمدن کوچکترین موقعیتی رفتارهای توام با لجبازی بروز کنند. در این سنین لجبازی‌های شدیدتر و هم مرز با تنش‌های والد-فرزندی کم کم نمایان ‌می‌شوند. کودکان در این سن کم‌کم به دنبال ایجاد و ساخت هویت شخصی خود هستند. حالا دیگر تمایلات و سلایق خود را به طور شدیدتری دنبال می‌کنند.

4- نوجوانی (سنین 16 الی 18 سالگی) :

علاوه برآنکه این سنین کماکان نشانه‌ها و شرایط بلوغ را بهمراه خود دارد، می‌توان این بازه سنی را مرز بین استقلال کودکان از والدین دانست. در این سن فرزند شما (که دیگر نوجوان خوانده می‌شود)، بطور جدی‌تری برای زندگی  واقعی، استقلال شخصیتی و انتخاب‌های مستقل آماده می‌شود. فرزند شما در این سن بیش از هر زمان دیگری اجتماعی شده است. حالا او بطور جدی وارد اجتماع شده، روزانه با سلایق، رفتارها، الگوها، شخصیت‌ها و تجربیات مختلفی رو به رو می‌شود و به دنبال ساخت قلمرو اجتماعی و شخصیتی خودش است. عدم مدیریت لجبازی فرزندان در این سن، می‌تواند تنش‌های جدی بین والدین و فرزندان را ایجاد کند.

نکته مهم:

در هر گروه سنی برای والدین و یا مربیان بسیار ضروری و مهم است که با علل لجبازی کودکان آشنا باشند. در هر سنی لجبازی کودک از یک منشا خاصی برخاسته که باید با علت‌یابی به آن برسیم. حل ریشه‌ای، و نه موقتی، لجبازی بسیار مهم است. برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله 7 علت مهم لجبازی در کودکان را به شما پیشنهاد می‌کنم.